To investigate the effects of fertilizer regimes on quantitative and qualitative traits of Dracocephalum kotschyi Boiss, a field experiment at three replications with the Split Plate arrangement in a completely randomized block design was conducted in the Research Field of Tarbiat Modares University during the 2017-18 growing season.Water deficit Stress (irrigation after discharging 20 (optimal irrigation), 40 (mild Water deficit Stress), 60 (moderate Water deficit Stress) and 80% (severe Water deficit Stress) of Water used (available Water)) in the main plot and fertilizer regime (urea, nitroxin, vermicompost, azocompost and no fertilizer) in the subplot were studied. The results showed that the highest leaf fresh weight (1797 kg ha-1) and total biomass (2957 kg ha-1) were obtained by application of urea in mild Water deficit Stress condition and the highest dry matter digestibility percentage was observed in azocompost treatment in moderate Water deficit Stress condition (57.8%). The highest crude protein was produced in severe Water deficit Stress condition (19.72%) and moderate Water deficit Stress (18.4%), respectively.. The highest percentage of Water soluble carbohydrate and neutral detergent fiber were obtained from no fertilizer in moderate Water deficit Stress (22.06%) and application of urea in severe Water deficit Stress conditions, respectively. Mild Water deficit Stress application to produce high biomass is recommended for Dracocephalum kotschyi Boiss. According to the results, application of urea in mild Water deficit Stress was selected as the best treatment to produce forage 32% more than control.

To investigate the effects of Water deficit Stress and bio and non-bio fertilizers on Thymus Vulgaris, a split plot experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications in 2017 in Asgarya agricultural field in Yazd. The treatments included Water tension: W1=7 (Control), W2=12 and W3=17 days irrigation intervals as the main factor and bio and non - bio fertilizers at five levels including B1= control (without fertilizer), B2= endo mycorrhiza (Glomus), B3= Azospirillum bacteria, B4= Pseudomonas bacteria and B5= chemical fertilizer (NPK) a sub – factors. Results showed that the highest flowering branches yield, a, b, and total chlorophylls and nitrogen and phosphorus elements were observed in 17 days of irrigation (W3). 12 days of irrigation treatment (W2) showed the highest potassium element rate. The highest a, b and chlorophylls and nitrogen were observed in Azospirillum treatment (B3). The highest total chlorophyll, phosphorus element, carotenoids and flavonoids were observed in Pseudomonas treatment (B4); the highest potassium element rate were obtained in mycorrhiza treatment (B2); the highest flowering branches yield were observed in NPK treatment (B5) and control (B1) treatment resulted in the highest anthocyanin

در این پژوهش، اثر استرس شنا بر Tolerance حاصل از تجویز مرفین توسط فرمالین تست مورد بررسی قرار گرفت. تجویز دوزهای مختلف مرفین بصورت زیرجلدی با دوزهای 9 mg/kg و 6، 3 در موشها باعث ایجاد بی دردی وابسته به دوز در هر دو فاز فرمالین تست (حاد و مزمن) میگردد. استرس شنا دو یا سه بار در مدت سه روز متوالی به منظور ایجاد Tolerance ناشی از استرس شنا موجب کاهش اثر ضددردی مرفین گشت. همچنین استفاده از مرفین سولفات با دوز 25 mg/kg بمدت سه روز متوالی در حضور دو یا سه بار استرس شنا باعث تقویت اثر Tolerance نسبت به اثر ضد دردی مرفین در هر دو فاز فرمالین تست گردید. تجویز مرفین با دوز 50 mg/kg در مدت سه روز متوالی و همزمان با استرس شنا تغییری در Tolerance نسبت به مرفین ایجاد ننمود. از سوی دیگر تزریق مرفین 50 mg/kg در طول سه روز و بدون استرس شنا، اثر ضد دردی ناشی از مرفین را در هر دو فاز فرمالین تست کاهش داد.

Water Water deficit especially after heading is one of the most effective factors of wheat yield loss in Iran and across the world and identifying the physiological traits related to plant resilience is of great importance in screening for tolerant varieties. The objective of this study was to evaluate the variation in stem reserves accumulation capacity and its relationship with remobilization in some wheat cultivars. 22 wheat cultivars were cultivated in a split plot design with three replications, full irrigation and 40% of field capacity being main plots. The amount of accumulation and remobilization was estimated by measuring internodes weight and stem soluble carbohydrates content (WSC). Significant genotypic variation among cultivars was observed under both normal and drought conditions. Maximum accumulation was found in lower internodes followed by peduncle and penultimate using dry weight measurement method. In WSC measurement method, however, maximum accumulation was observed in penultimate followed by lower internodes and peduncle. Cultivars ranking based on accumulation was also different in two methods. Drought Stress caused decline in internodes weight, WSC and yield and remobilization efficiency. The specific stem weight had the highest correlation with remobilization. Significant correlation was found between grain yield and remobilization, specific stem weight and WSC.

هدف از این مطالعه ارزیابی قابلیت شاخص تنش آبی گیاه (Crop Water Stress Index, CWSI) حاصل از اندازه گیری دمای پوشش گیاهی درختان زیتون با استفاده از دماسنج مادون قرمز، در بررسی وضعیت تنش آبی و برنامه ریزی آبیاری درخت زیتون بود. برای این منظور رابطه همبستگی میان شاخص تنش آبی گیاه و شاخص های محتوای نسبی آب برگ (Relative Water Content, RWC) و رطوبت خاک (Soil Water Content, SWC) تعیین شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو رقم زیتون (کرونیکی و T2) و چهار رژیم آبیاری (آبیاری برای تأمین 100، 85، 70 و 55 درصد از نیاز آبی گیاه) بود. نتایج نشان داد که رابطه ی خط مبنای بدون تنش در طول دوره ی پژوهش و همچنین در طول روز متغیر بود. تغییرات روزانه خط مبنای بدون تنش درختان زیتون عمدتاً به دلیل تغییر در عرض از مبدأ خط مبنای بدون تنش بود که بوسیله ی تغییرات زاویه ی رأس خورشید قابل توصیف است. پس از بررسی ارتباط میان کمبود فشار بخار آب در اتمسفر (Vapor Pressure Deficit, VPD) و اختلاف دمای پوشش گیاهی و دمای هوا ()، رابطه ی برای خط مبنای بدون تنش درختان زیتون در ساعت 12: 30 بعد از ظهر تعیین شد. اثر رژیم آبیاری بر شاخص تنش آبی گیاه درختان زیتون کرونیکی و T2 در هیچ یک از اندازه گیری های انجام شده در طول دوره پژوهش، معنی دار نبود؛ بااین حال، شاخص تنش آبی گیاه با شاخص های محتوای نسبی آب برگ (کرونیکی: **67/0r2= و: **88/0r2=) و درصد جرمی رطوبت خاک (کرونیکی: **74/0r2= و: **78/0r2=) همبستگی معنی دار داشت. بنابراین، شاخص تنش آبی گیاه، شاخص مناسبی از وضعیت تنش آبی درختان زیتون کرونیکی و T2 است.

رابطه بین دمای سایه انداز و رطوبت خاک از زمانی که پتانسیل استفاده از دمای سایه انداز به عنوان یک شاخصی از تنش خشکی شناسایی شد بسیار مهم شده است. یک آزمایش مزرعه ای در سال زراعی 1392-1393 در دانشگاه شیراز، ایران برای محاسبه شاخص تنش خشکی گیاه زراعی در دو رقم کلزای روغنی شامل آر جی اس و ساری گل اجرا شد. رژیم های آبیاری شامل آبیاری مطلوب ( آبیاری برابر با 100% ظرفیت مزرعه)، تنش خشکی ملایم (75% ظرفیت مزرعه)، تنش خشکی شدید (50% ظرفیت مزرعه) و تنش خشکی خیلی شدید (25% ظرفیت مزرعه) بودند که در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی اجرا شد. در رقم آر جی اس، مقدار شاخص تنش خشکی گیاه زراعی از ماه فروردین (066/0 در آبیاری مطلوب) تا تیر ماه (0/711 در تنش خشکی شدید) روند افزایشی داشت که دلیل آن بالاتر بودن کمبود فشار بخار آب و افزایش تفاوت دمای سایه انداز و هوای اتمسفر بود. چنین روند مشابهی در رقم ساری گل نیز مشاهده شد. در هر دو رقم زمانیکه دمای هوا از فروردین تا تیر افزایش یافت تفاوت دمای سایه انداز با هوا افزایش یافت و بالاترین مقدار ماهیانه شاخص تنش خشکی گیاه زراعی برای همه تیمار ها در تیر ماه بدست آمد. با افزایش تنش خشکی، میزان نمره درجه بندی رنگ که نشان دهنده کیفیت رنگ گیاه است به سرعت از 6 به 3 کاهش یافت و در عدد 2 در ماه های خرداد و تیر ثابت باقی ماند. در تیمار تنش خشکی ملایم یک کیفیت رنگ قابل قبول (با نمره درجه بندی رنگ 5 تا 6) در خرداد ماه بدست آمد. همچنین یک رابطه منفی بین شاخص تنش خشکی گیاه زراعی با کیفیت رنگ گیاه (R2=0. 94**) و عملکرد کلزا (R2= 0. 97**) بدست آمد. می توان نتیجه گرفت در نواحی نیمه خشک، تنش خشکی ملایم می تواند بدون از دست دادن کیفیت رنگ در کلزا بهترین گزینه برای تولید کلزا باشد وقتی که میانگین فصلی شاخص تنش خشکی در کلزا در دامنه ای بین 1198/ 0 تا 0/294 باشد. متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد. لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

To study the effect of salinity Stress on some physiological traits in wheat cultivars (Triticum aestivum L.), a factorial experiment based on randomized complete block design with three replicates was performed at 2017 in the research greenhouse of Agronomy Department, University of Tehran. Salinity treatments at two levels; control (1.2 dS/m) and sodium chloride treatment (16 dS/m) and seven wheat cultivars, Rowshan, Inia-66, Mahdavi, Khazar-1, Karaj-2, Ghods and Shole were the experimental treatments. According to the results, relative Water content, yield and its components and potassium/sodium ratio decreased in all genotypes while Na+ content and remobilization of carbohydrates were increased. Salt resistant varieties, Roshan and Inia-66, had the highest level of relative Water content, remobilization of soluble carbohydrates and number of grains per spike. In addition, Roshan cultivar showed the highest potassium concentration and K+/Na+ in the shoots, while Ghods and Sholeh as sensitive cultivars had the highest sodium concentration in the shoots. Findings showed that the ability of a cultivar to remobilize soluble carbohydrates is one of the traits that determine salt Stress tolerance, hence, this trait is suitable for evaluating salt tolerance of wheat cultivars in the future investigations.

1مقدمه تغییر اقلیم و گرمایش کره زمین که بر اثر افزایش گازهای گلخانه ای، مسئله ای حیاتی در کانون عوامل تهدیدزای بشر شده است. سرزمین ایران بر کمربندی از مناطق خشک و بیابانی زمین واقع شده که بیشترین اثرپذیری نامناسب را از تغییر اقلیم متحمل می شود. تغییر اقلیم در حوزه زاینده رود مشهود است و تاثیرات آن در کم شدن بارش و افزایش دما در طی سال های اخیر و نیز تداوم خشکسالی ها در حوضه آبریز زاینده رود نمایان است. با کاهش جریان آب رودخانه، تخصیص آب به بخش های کشاورزی و محیط زیست در قسمت های میانی و پایین دست با مشکل روبه رو شده است. نیاز آبی در این حوضه زیاد است به گونه ای که در طی این سال ها تلاش برای دستیابی به آب در حوضه زاینده رود به شکل تنش و درگیری و اعتراض ها و نیز آشوب های اجتماعی وارد عرصه جدیدی شده است. یکی از مهم ترین پیامدهای تغییرات اقلیم این است که دولت‎ها را ناگزیر به طرح انتقال بین حوضه‎ای می‎کند. بر اثر سیاست‎های انتقال آب بدون در نظر گرفتن حقابه شرعی حقابه دار و حقابه زیست محیطی بستر زاینده رود و تالاب گاوخونی، بسیاری از اختلافات اجتماعی بین استانی تشدید شد. روش پژوهش پژوهش حاضر از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است که با توجه به اهمیت تاریخی، جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی حوزه به شناسایی ابعاد و تاثیرات تغییرات اقلیمی در حوضه آبریز زاینده رود می پردازد و چگونه تغییرات اقلیمی می تواند بحران و تنش را در حوزه آبریز افزایش دهد که این امر می تواند راهنمای مفیدی برای برنامه ریزان و تصمیم گیران حوزه قرار بگیرد. از لحاظ روش و ماهیت، این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و شیوه گردآوردی اطلاعات نیز براساس منابع کتابخانه ای از جمله کتب، مجلات و پایگاه های اطلاعاتی می باشد. یافته های تحقیق  تبدیل شدن برف به باران در سرچشمه رودخانه زاینده رود و افزایش تبخیر منجر به کاهش اراضی در بخش پایین دست رودخانه شده است به طوریکه در بخش میانی و پایین دست، از مساحت اراضی «کشاورزی» و «مرتع» کاسته شده است. تعداد چاه ها در سال های اخیر افزایش شدیدی داشته است. تعداد چاه ها در بخش میانی و پایین دست افزایش چشمگیری در این دوره داشته میانگین عمق چاه ها در حوضه 8/4 متر افزایش یافته که در قسمت بالادست 65/6 متر، در قسمت میانی 55/5 متر و در بخش پایین دست 28/6 متر به طور میانگین بر عمق چاه ها افزوده شده است. افزایش تنش های میان استانی که نمونه های بارز آن میان استان های خوزستان، اصفهان و چهارمحال بختیاری در سال های اخیر مشاهده شد، یکی از مهم ترین پیامدهای سیاسی تغییرات اقلیم است که دولت ها را ناگزیر به طرح انتقال بین حوضه ای می کند. کشاورزان حقابه دار اصفهان مهم ترین گروه معترض به وضعیت بحرانی آب در این حوضه هستند. یکی از مهم ترین دغدغه های مردم منطقه و مهم ترین عامل ایجاد اعتصابات و درگیری های سال های اخیر کاهش منابع آبی و کاهش فعالیت کشاورزی شده است. کشاورزان منطقه در سال های اخیر به شیوه های مختلفی از جمله خرابی و شکستن لوله انتقال آب، اعتصاب، تظاهرات و بستن راه با تراکتور، رجوع به استان و شیوه های دیگر نحوه اعتراضات خود را بیان کرده اند. تنش و اعتراض های مردمی نسبت به آبرسانی و مدیریت بهینه آب برای ساکنان حوضه زاینده رود تنها محدود به ساکنان و بهره مندان حوضه آبریز زاینده رود نیست. مسائل هیدروپلیتیکی طرح انتقال آب بهشت آباد در بخش علیای حوضه کارون که زمینه ساز مشاجرات محلی و ناحیه ای و حتی ملی میان مردم و مسئولین در مبدا و مقصد شده است. این امر سبب بروز اختلافات اجتماعی و در نتیجه سیاسی بین ساکنین و ذی نفعان حوضه های آبریز بالادستی و حوضه های مذکور شده و با توجه به تفاوت قومی حوضه های آبریز، این مسئله به یک بحران هیدروپلیتیکی داخلی مبدل شده است که شکاف هایی را بین اقوام به وجود آورده است. تغییرات اقلیمی بزرگترین ضربه را متوجه بخش کشاورزی وارد کرده است. هم چنین نخستین پیامد رویه ای، افزایش حجم بیکاری و بحران مهاجرت است. مهاجرت منجر به پراکندگی روابط خویشاوندی و از بین رفتن همبستگی، انسجام قومی و افزایش فردگرایی و انزوا و به تبع آن حاشیه نشینی و بزه گری گردیده است. خشک شدن بستر رودخانه زاینده رود ناشی از تغییرات اقلیمی سبب ایجاد شکاف ها و فرونشست های متعددی در مناطق مختلف حوضه آبریز در استان اصفهان شده است. عمق این شکاف ها بسیار عمیق می باشد و در برخی موارد عمقی بیش از 10 متر داشته باشند. شکاف ها صدمات جدی را به جاده ها و زمین های کشاورزی وارد کرده است. نتیجه گیری تغییر اقلیم در حوضه زاینده رود یکی از عوامل تهدیدکننده منابع آب در حوضه است از جمله این عوامل تهدیدکننده می توان به اراضی در بخش های میانی و پایین دست حوضه به دلیل وقوع ناپایداری منابع آبی و کاهش جریان آب رودخانه، بخش عظیمی از زمین های کشاورزی به دلیل کم آبی خشک شده و به اراضی بایر تبدیل شده است، اشاره کرد. دلیل تغییر اقلیم و کاهش بارندگی و گسترش کشاورزی و صنایع آب بر منجر به تخریب طبیعت و فضای جغرافیای و پایین رفتن سطح آب های زیرزمینی و حتی تبدیل رودخانه های دائمی به فصلی و فصلی به اتفاقی و خشک رود شده است و برای جبران این وضعیت به سیاست انتقال آب بین حوضه ای در این منطقه روی آورده اند. که این رویکرد سبب بروز تنش های سیاسی و امنیتی در این منطقه شده است. از جمله مسائل هیدروپلیتیکی طرح های انتقال آب در حوضه آبریز مذکور و پیامدهای سیاسی- اجتماعی منفی آن می توان به تشدید منازعات و واگرایی های محلی و ناحیه ای، به مخاطره افتادن امنیت محلی و ناحیه ای، کنشگری های سیاسی مردم و مسئولین، تنوع قومیتی و حساسیت های سیاسی و ناحیه ای ناشی از آن در حوضه مبدا، افزایش نارضایتی مردم، مهاجرت ناخواسته، بروز درگیری های بسیار خُردمحلی بر سر آب، افزایش سوء ظن ها و نظایر آن، اختلافات بالقوه و بالفعل تقسیم آب در استان های گیرنده و تشدید اختلافات در حوضه مقصد و به ویژه شهرهای دریافت کننده آب در سال های کم آبی اشاره کرد. یکی از عواملی که در ایجاد کنشگری های سیاسی منفی ناشی از انتقال آب، نقش زیربنایی دارد تقویت دیدگاه ناحیه گرایی سیاسی می باشد، که خود ناشی از ضعف مدیریتی و سیاستگذاری های غیراصولی و ضدآمایشی می باشند. امری که منجر به صورت بندی «هیدروپلیتیک منفی» در مقیاس ملی و ناحیه ای می شود و به نوبه خود بر روی مسائل امنیت محلی، ناحیه ای و حتی امنیت ملی اثرات منفی بر جای می گذارد.

شناخت ارقام مقاوم به خشکی جهت حفظ منابع آب و ارتقاء بهره وری از راه کارهای توسعه کشاورزی پایدار در مناطق خشکی مانند ایران می باشد. به منظور شناخت میزان حساسیت ژنوتیپ های مختلف سیب زمینی به تنش کم آبی، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال اجرا گردید. ژنوتیپ های سیب زمینی در 11 سطح (آگریا، کایزر، ساوالان، سانته، مارفونا، هرمس، جلی، پیکاسو، میلوا، 1-397081، 2-397069) و تیمار آبیاری در دو سطح (تنش و شاهد) اعمال شد. در ابتدا آبیاری به روش تیپ و نرمال انجام و در مرحله تشکیل غده، آبیاری تیمار تنش قطع و تیمار شاهد به صورت نرمال آبیاری گردید. پس از اینکه کمبود رطوبت خاک به نود درصد رسید، مجددا آبیاری انجام تا خاک به ظرفیت زراعی رسیده و تا انتهای دوره رشد آبیاری به صورت نرمال انجام گرفت. نتایج تجزیه مرکب آنالیز داده های دو سال، کاهش عملکرد بیولوژیک، وزن تر غده سالم، وزن تر غده سالم قابل فروش، حداکثر شاخص سطح برگ، وزن خشک، تبخیر و تعرق و مصرف آب در ژنوتیپ ها تحت شرایط تنش نسبت به شاهد نشان داد. بهره وری آب بر مبنای وزن تر غده سالم و غده سالم قابل فروش در اکثرژنوتیپ ها تحت شرایط تنش کاهش یا تمایل به کاهش داشت. همچنین کارآئی مصرف آب بر مبنای عملکرد غده سالم و عملکرد غده سالم قابل فروش در هر دو سال در شرایط تنش نسبت به شاهد در همه ژنوتیپ ها بجز 2-397069 کاهش یافت. بیش ترین میزان بهره وری آب بر مبنای وزن تر غده سالم قابل فروش در هر دو سال در تیمار تنش در ژنوتیپ 2-397069 به ترتیب 5.41 و 5 کیلوگرم بر مترمکعب مشاهده گردید. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش اجرای تحقیقات تکمیلی به منظوردستیابی به ژنوتیپ مناسب سیب زمینی برای شرایط کم آبی و واقعی کشور با توجه به تنوع فصل کاشت، مکان، شرایط آب و هوایی، کیفیت سیب زمینی بذری، نیروی متخصص و ... پیشنهاد می گردد.